Uchwalona w styczniu 2022 r. nowelizacja ustawy o podatku od towarów i usług wprowadziła czasową obniżkę stawki podatku VAT m.in. na podstawowe produkty żywnościowe, gaz, nawozy i ciepło. Zmiany mają sprawić, że w portfelach polskich konsumentów zostanie więcej pieniędzy. Co jednak oznaczają dla sklepów? Jakich obowiązków muszą dopełnić sprzedawcy?
Obniżka stawki VAT 2022 – jakie produkty obejmuje? Do kiedy będzie obowiązywać
Nowela ustawy o podatku od towarów i usług wprowadziła od lutego nowe stawki podatku VAT na wybrane produkty. Na przykład VAT na paliwa silnikowe został obniżony z 23 proc. do 8 proc.; na energię cieplną – z 8 proc. do 5 proc., a na gaz, nawozy i środki ochrony roślin – z 8 proc. do 0. Zerową stawką podatku VAT objęto również podstawowe produkty żywnościowe, które dotychczas obowiązywała 5 proc. stawka, takie jak warzywa, owoce, mięso, nabiał czy też zboża.
Wprowadzona nowela jest częścią Tarczy Antyinflacyjnej 2.0 i zakłada czasową obniżkę stawki podatku VAT. Zmiany mają obowiązywać od lutego do 31 lipca 2022 r. To rządowa odpowiedź na rosnące ceny towarów i usług w Polsce. Według szacunków dzięki wprowadzonej obniżce w kieszeni statystycznej polskiej rodziny ma pozostać od kilkunastu do kilkudziesięciu złotych miesięcznie.
Nowe stawki podatku VAT – obowiązki informacyjne sprzedawców
Dla sprzedawców oznacza to konieczność podjęcia określonych działań. Sklepy i stacje paliw dokonujące sprzedaży wyszczególnionych w ustawie produktów nie tylko są zobowiązane do obniżenia cen (Prezes UOKiK zapowiedział stały monitoring cen w placówkach handlowych), ale i mają obowiązek umieszczenia przy urządzeniu rejestrującym informacji, że sprzedaż wybranych produktów jest czasowo objęta obniżoną stawką podatku. Co ważne, informacja ta ma być:
- czytelna,
- dobrze wyeksponowana.
Obowiązek informowania o wprowadzonych zmianach dotyczy nie tylko sprzedawców żywności. Tablice i naklejki informujące muszą pojawić się także w punktach sprzedaży paliw silnikowych i nawozów. Również sprzedawcy energii cieplnej, energii elektrycznej i gazu są zobligowani do poinformowania swoich klientów o obniżonej stawce podatku VAT. W tym celu do każdej faktury lub innego dokumentu, z którego wynika obowiązek uiszczenia opłaty za obniżone towary, muszą dołączyć informację o obniżce.
Ministerstwo Finansów opracowało wzory informacji o obniżce stawki podatku VAT na produkty spożywcze, żywność i paliwa silnikowe, energię cieplną, gaz, nawozy i środki ochrony roślin. Są one dostępne do pobrania w rządowym serwisie gov.pl.
Zmiana stawki VAT w lipcu – konieczność dostosowania kas i drukarek fiskalnych
Dla sprzedawców szczególnie kłopotliwy może okazać się powrót do starych stawek w lipcu. Zmianę VAT należy bowiem odnotować w kasach i drukarkach fiskalnych oraz na paragonach. W przypadku drukarek fiskalnych pojawi się problem tzw. schodka podatkowego. Żeby uniemożliwić sprzedawcy manipulowanie ceną, urządzenie zablokuje sprzedaż towaru, któremu najpierw obniżono, a następnie podwyższono stawkę podatku VAT.
Pewnym wyjściem z tej sytuacji jest modyfikacja nazwy towaru, tak aby nie pokrywała się z nazwą zablokowanego towaru, np. poprzez dodanie kropki. Oznacza to jednak konieczność wprowadzenia zmian w systemach księgowych i sprzedażowych.
Zdaniem ekspertów, z wyzwaniem tym łatwiej poradzą sobie duże sieci sklepów. Mają bowiem wystarczające zasoby, by stworzyć rozbudowane działy informatyczne, które szybko wprowadzą niezbędne zmiany. Nie oznacza to jednak, że mali i średni sprzedawcy pozostaną zupełnie bez wsparcia. Profesjonalna firma świadcząca usługi serwisu i przeglądu kas oraz drukarek fiskalnych przeprogramuje bazy towarowe, tak aby powrót do starych stawek podatku VAT nie stanowił problemu.
Czasowe obniżenie stawki podatku VAT na żywność i inne produkty wymusza na sklepach i stacjach paliw określone obowiązki informacyjne. O ile te nie są wygórowane, o tyle problem może stanowić powrót do dotychczasowych stawek w lipcu. Dlatego już teraz warto się do tego przygotować, kontaktując się ze specjalistami od kas i drukarek fiskalnych.
